E-Book นี้เขียนเพื่อนักศึกษาระดับปริญญาตรี สายโบราณคดี สำหรับการเตรียมตัวทำสารนิพนธ์ และการใช้ชีวิตในอนาคต เริ่มต้นเขียนจากภาคสนามและเขียนเพิ่มเติมเมื่อมีเวลา โดยเก็บตกจากประสบการณ์การสอนวิชาระเบียบวิธีการวิจัยทางโบราณคดีและการคุมสารนิพนธ์ / วิทยานิพนธ์ อย่างไรก็ดี ผู้เขียนคิดว่าน่าจะเป็นประโยชน์กับนักศึกษาสายอื่นๆ บางกลุ่มด้วย เพื่อให้กำลังใจและลดทอนความกังวลของนักศึกษาปริญญาตรีหรืออาจจะเป็นประโยชน์สำหรับนักศึกษาระดับอื่นๆ หรือสายอื่นๆ) ที่กำลังพิจารณาหัวข้อ สารนิพนธ์/วิทยานิพนธ์ เป็นหลัก ไม่ใช่ตำราการเขียนสารนิพนธ์/วิทยานิพนธ์ที่จะครอบคลุมรายละเอียดของการวิจัย หากแต่เป็นอาหารสมองเพื่อให้เกิดแรงบันดาลใจ(passion) และเส้นทางสายอาชีพ (career path)

     ก่อนอื่นขอเกริ่นถึงมูลเหตุของการเขียนคู่มือของการเขียนโครงร่างสารนิพนธ์นี้ เพราะผู้เขียนได้สอนและเป็นอาจารย์ที่ปรึกษานักศึกษาภาควิชาโบราณคดีทั้งระดับปริญญาตรี โท และเอกกว่าสามทศวรรษมาแล้ว พบว่านักศึกษามักประสบกับปัญหาการคิดหัวข้อสารนิพนธ์และเขียนสารนิพนธ์ สาเหตุหลักคือความกลัว กลัวโดยมีสาเหตุจากการที่ไม่รู้ว่าจะทำอะไร ทำอย่างไร สามปีที่ผ่านมาไม่รู้ว่าตัวเองรู้อะไรบ้าง คิดว่าเป็นเรื่องยาก ดังนั้น การเริ่มต้นทำงานจึงมักจะเริ่มจากการลอกงานบางส่วนของสารนิพนธ์หรือวิทยานิพนธ์เก่า ซึ่งเป็นสิ่งที่ไม่ควรทำเป็นอย่างยิ่ง เพราะอาจารย์ทุกคนอ่านจำสำนวนและรู้ว่ามาจากสารนิพนธ์หรือวิทยานิพนธ์เล่มใด (บังเอิญอาจารย์หลายท่านเป็นที่ปรึกษา!) อีกประการที่อาจารย์จับได้คือ สำนวนการเขียนที่แตกต่างกันภายในเล่ม อีกทั้งการเขียนอภิปรายผล หากคนที่ทำด้วยตนเอง แม้ภาษาจะไม่สละสลวย แต่เห็นความพยายามในการอธิบายผลการวิจัย

‘ดังนั้น ข้อแนะนำเบื้องต้นสำหรับการคิดหาหัวข้อหรือเขียนโครงร่างสารนิพนธ์ คือ จงเป็นตัวของตัวเอง และเชื่อว่าตัวเองทำได้’